O Ai Iesu?

742 o ai IesuO Iesu o se tagata po o le Atua? o fea na sau ai o ia Ua aumaia e le talalelei a Ioane ia i tatou le tali i nei fesili. O Ioane sa i ai i lena li'o totonu o le au soo o e na faatagaina e molimauina le liuaina o Iesu i luga o se mauga maualuga ma maua ai le muai tofo o le malo o le Atua i se faaaliga (Mataio 1).7,1). A o leʻi oo i lenā taimi, sa ufitia le mamalu o Iesu i se tino o se tagata. O Ioane foi o le na muamua talitonu i le toetu o Keriso. E leʻi umi talu ona mavae le toetu o Iesu, ona alu atu lea o Maria le Makatala i le tuugamau ma iloa ai ua avanoa: “Ona momoʻe atu lea o ia, ua oo atu ia Simona Peteru ma le tasi soo ua alofaina e Iesu [o Ioane lea], ua faapea atu ia te i latou, ‘ia ‘ave ‘ese ‘iā te ia mai le Ali‘i nai le tu‘ugamau, matou te lē iloa fo‘i le mea na latou tu‘uina ai o ia” (Ioane 20,2:20,2). Na tamoʻe atu Ioane i le tuugamau ma vave oʻo atu i ai nai lo Peteru, ae na muamua atu Peteru ma le lototele. “Ua mulimuli atu ia te ia le tasi soo, o le na muamua sau i le tuugamau, ua ulu atu i totonu, ua vaai ma talitonu” (Ioane ).

Malamalama loloto Ioane

O Ioane, atonu o se vaega ona o lona vavalalata faapitoa ia Iesu, na tuuina atu i ai se malamalamaga loloto ma atoatoa i le natura o lona Togiola. E amata e Mataio, Mareko ma Luka a latou talaaga o Iesu i mea na tutupu i le soifuaga faalelalolagi o Keriso. I le isi itu, ua amata e Ioane i se taimi e matua atu nai lo le talafaasolopito o le foafoaga: “Sa i le amataga le Upu, sa i le Atua le Upu, o le Atua foi le Upu. O ia fo‘i sa i le Atua i le amataga. O mea uma lava na faia i le mea e tasi, a e leai se mea e tasi e leai se mea na faia.” (Ioa 1,1-3). O le faasinomaga moni o le Upu o loo faaalia i ni nai fuaiupu mulimuli ane: “Ua liu tino tagata le Upu, sa mau foi o ia ma i tatou, na matou vaavaai foi i lona mamalu, o le mamalu o le Alo e toatasi o le Tamā, ua tumu i le alofa tunoa ma le upu moni.” (Ioane. 1,14). Ua na o Iesu Keriso lava le tagata faalelagi na afio mai i le lalolagi ma avea ma tagata faaletino.
O nai fuaiupu nei ua ta'u mai ai ia i tatou le tele o mea e uiga i le natura o Keriso. O ia o le Atua ma avea ma tagata i le taimi lava e tasi. Sa mau o ia ma le Atua talu mai le amataga, o le na avea ma ona tamā talu ona fanau mai o Iesu i le Agaga Paia. Sa avea muamua Iesu ma “Upu” (Greek logos) ma na avea ma fofoga fetalai ma faailoa mai le Tamā. “E lei vaai lava se tasi i le Atua. E na o le toʻatasi lava, o le Atua lava ia i le itu o le Tamā, na faailoa mai o ia iā i tatou.” (Ioa 1,18).
I le tusi muamua a Ioane na ia aumaia ai se faaopoopoga sili ona lelei: “O mea sa i ai talu le amataga, o mea na matou faalogo ai, o mea na matou vaai i ai o matou mata, o mea na matou vaavaai i ai, ma pai atu i o matou lima, o le upu o le ola, ma le ola. ua faaali mai, ua matou vaai foi ma molimau, ma folafola atu ia te outou le ola e faavavau, sa i ai faatasi ma le Tamā, ma ua faaali mai ia te i matou.”1. Johannes 1,1-2th).

O lenei tusitusiga e leai se masalosalo o le tagata sa latou nonofo faatasi, galulue, taaalo, aau, ma fagogota e le o se tasi o se tasi o le Aiga Atua—e tutusa ma le Atua le Tama ma Ia mai le amataga. Na tusi Paulo: “Auā na faia ia te ia [Iesu] o mea uma lava i le lagi ma le lalolagi, e vaaia ma e le vaaia, o nofoalii, po o faipule, po o faipule, po o faipule; na faia uma lava e ia ma mo ia. E sili foʻi o ia i mea uma, ma o loo iā te ia foʻi mea uma.” (Kolose 1,16-17). Ua faamatilatila i inei e Paulo le tele e toetoe lava a lē mafai ona mafaufauina o le faiva ma le pule a le Keriso a o leʻi avea ma tagata.

Le Paia o Keriso

I le faagaeeina e le Agaga Paia, na faamamafa soo ai e Ioane le muai i ai o Keriso o le Atua a o lei fanau mai o ia o se tagata. O lenei mea e pei o se filo mumu i lana talalelei atoa. “Sa i le lalolagi o ia, na faia foʻi le lalolagi e ala iā te ia, a e leʻi iloa o ia e le lalolagi.” (Ioane 1,10 Elberfeld Tusi Paia).

Afai na faia e ia le lalolagi, na soifua o ia a o leʻi faia. Ua sii e Ioane le Papatiso le autu lava lea e tasi, ma faasino atu ia Iesu: “O ia lenei na ou fai atu ai, E mulimuli mai o ia o le na muamua mai ia te au; auā e sili o ia iā te aʻu.” ( Ioa 1,15). E moni o Ioane le Papatiso na to ma fanau mai i luma o le Atalii o le Tagata o Iesu (Luka 1,35-36), ae o Iesu i lona muaʻi soifua, i le isi itu, na soifua e faavavau a o leʻi afuafua Ioane.

O le poto faalelagi o Iesu

Ua faailoa mai e Ioane e ui ina oo i vaivaiga ma faaosoosoga o le tino, ae sa i ai ia Keriso mana e sili atu nai lo le ola faaletagata (Eperu). 4,15). Ina ua valaauina Natanielu e Keriso e avea ma soo ma se aposetolo i le lumanai, na silafia e Iesu o ia o sau ma fetalai atu ia te ia: “A o lei valaau atu Filipo ia te oe, a o e i lalo o le mati, na ou iloa atu oe. ‘Ua tali atu Natanielu ‘iā te ia, “Rapi e, o oe o le Alo o le Atua, o oe o le tupu o Isaraelu!” (Ioane 1,48-49). Na matuā faateʻia lava Natanielu i le talanoa atu o se tagata ese iā te ia e peiseaʻī na te iloaina o ia.

Ona o faailoga na faia e Iesu i Ierusalema, e toatele na talitonu i lona suafa. Na silafia e Iesu lo latou fia iloa: “A e le'i ta'u atu e Iesu ia te i latou; ona sa silafia e ia i latou uma, ma sa le manaomia e ia se tasi e molimau i tagata; auā na ia silafia mea o i totonu o le tagata” (Ioane 2,24-25). O Keriso le Foafoa na foafoaina le tagata ma e leai se vaivaiga faaletagata na ese ia te ia. Sa ia iloaina uma ona manatu ma faamoemoega.

o lē e sau mai le lagi

Na iloa lelei e Ioane le amataga moni o Iesu. O loo faatasi ma ia le afioga manino a Keriso: “E leai se tasi na alu aʻe i le lagi, seʻi vaganā ai lē na alu ifo mai le lagi, o le Atalii lea o le Tagata.” (Ioane. 3,13). I ni nai fuaiupu mulimuli ane, ua faaalia ai e Iesu lona afio ifo i le lagi ma lona tulaga silisili: “O lē mai lugā e silisili o ia i mea uma lava. So'o se tasi e mai le lalolagi e mai le lalolagi ia ma tautala mai le lalolagi. O lē e sau mai le lagi e sili o ia i mea uma lava.” (Ioa 3,31).
E oo lava i luma o Lona soifua mai o se tagata, sa vaai ma faalogo lo tatou Faaola i le savali na Ia folafola atu mulimuli ane i le lalolagi. I talanoaga fefinauai ma le loto i ai ma taʻitaʻi lotu o ona aso i le lalolagi, na ia faapea atu ai: “O outou e mai i lalo, o aʻu mai lugā; e mai le lalolagi outou, e lē o aʻu o se tagata o lenei lalolagi.” (Ioa 8,23). O ona mafaufauga, upu ma galuega na musuia e le lagi. Na latou manatu i mea o lenei lalolagi, a o le soifuaga o Iesu na faaalia ai na sau o ia mai se lalolagi e mamā e pei o i tatou.

Le Alii o le Feagaiga Tuai

I lenei talanoaga umi ma Iesu, na tausia aʻe ai e le ʻau Faresaio Aperaamo, le tupuaga faaaloalogia po o le tamā o le faatuatua? Na faamatala atu e Iesu iā i latou, “Na fiafia lo outou tamā o Aperaamo e vaai mai i loʻu aso, ma na vaai i ai ma olioli ai.” (Ioane. 8,56). E moni, o le Atua-Tagata na avea ma Keriso, sa savavali ma Aperaamo ma talanoa ma ia (1. Mose 18,1-2). Ae paga lea, e leʻi malamalama nei tagata maelega iā Iesu ma faapea atu: “E leʻi atoa le lima sefulu o ou tausaga ma ua e vaai iā Aperaamo?” (Ioane 8,57).

E tutusa Iesu Keriso ma le Atua-tagata na savavali i le vao ma Mose, o le na aumaia le fanauga a Isaraelu mai Aikupito. Ua faamanino mai e Paulo lenei mea: “Ua aai uma i latou [o tatou tamā] i meaʻai faaleagaga e tasi, ma inu uma i le vai faaleagaga e tasi; auā na latou feinu i le papa fa‘aleagaga na mulimuli atu ‘iā te i latou; a o le papa o Keriso lea” (1. Korinito 10,1-4th).

Mai le Foafoa i le Alo

O le a le mafuaaga na mananao ai taitai o le au Faresaio e fasioti ia te ia? “Aua e le gata ina le usitai Iesu i lo latou (le au Faresaio) i le Sapati, a ua ia ta’ua foi le Atua o lona Tama, ua faapea ai ona tutusa o ia ma le Atua.” (Ioane 5,18 Faamoemoe mo tagata uma). Lau pele lau faitau, afai e iai sau fanau, o lona uiga o lo'o tutusa i latou ma oe. E le o ni tagata maualalo e pei o manu. Peitaʻi, o le pule silisili ese sa iai ma o loo iai i le Tamā: “E sili le Tamā iā te aʻu” (Ioa.4,28).

I lenā talanoaga ma le ʻau Faresaio, na faamanino mai ai e Iesu le faiā o le tamā ma le atalii: “E moni, e moni, ou te fai atu iā te outou, e lē mafai e le atalii ona fai o se mea i lona lava loto, na o le mea na te vaai atu i lona tamā o faia; auā o mea uma na te faia, e faapena foʻi ona faia e le Atalii.” ( Ioa 5,19). E tutusa le mana o Iesu ma lona tamā auā o ia foʻi o le Atua.

Na toe maua le paia mamalu

A o leʻi iai agelu ma tagata, o Iesu o se peresona faamamaluina o le Atua. Sa soifua Iesu o se Atua talu mai le vavau. Na ia faamamāina o ia lava mai lenei mamalu ma afio ifo i le lalolagi o se tagata: “O lē sa i le tino o le Atua, e leʻi manatu o ia o se mea faoa ina ia tutusa ma le Atua, a ua sasaa e ia o ia lava, ma avea o ia ma auauna, ua avea o ia ma tagata, ma ia E foliga mai ua iloa o se tagata soifua” (Filipi 2,6-7th).

Na tusi Ioane e uiga i le Paseka mulimuli a Iesu a o leʻi oo i lona puapuaga: “O lenei foi, loʻu Tamā e, ia e faamamaluina aʻu faatasi ma oe, i le mamalu na ou maua faatasi ma oe a o leʻi faia le lalolagi.” (Ioane 17,5).

Na toe foi atu Iesu i lona mamalu muamua i le fasefulu aso ina ua mavae lona toetu: “O le mea lea na faaeaina ai o ia e le Atua, ma tuuina atu ai ia te ia le suafa e silisili i igoa uma lava, ina ia tootutuli tulivae uma lava i le suafa o Iesu, o i le lagi, ma le lalolagi, ma lalo o le lagi. le lalolagi, ma ia taʻutaʻu atu e laulaufaiva uma o Iesu Keriso o le Alii, ia viia ai le Atua le Tamā.” (Filipi). 2,9-11th).

vaega o le aiga o le Atua

O Iesu o le Atua a o lei fanau mai o ia o se tagata; o ia o le Atua a o savali i le lalolagi i le tino o tagata, ma o ia o le Atua i le itu taumatau o le Tamā o i le lagi. Po o lesona uma nei e mafai ona tatou aʻoaʻoina e uiga i le aiga o le Atua? O le taunuuga mulimuli o le tagata o le avea lea ma se vaega o le aiga o le Atua lava ia: “Le au pele e, o fanau i tatou a le Atua; ‘ae le‘i fa‘aalia mai po o le ā le mea e o‘o i ai i tatou. ‘Ua tatou iloa pe a fa‘aalia mai, ‘ona fa‘apei ai lea o i tatou; aua o le a tatou vaai ia te ia e pei ona i ai o ia” (1. Johannes 3,2).

Pe e te malamalama i le uiga atoa o lenei faamatalaga? Na foafoaina i tatou e avea ma se vaega o se aiga - o le aiga o le Atua. O le Atua o se tamā e manaʻo i se faiā ma lana fanau. O loo naunau le Atua, le Tama Faalelagi, e aumaia tagata uma i se mafutaga vavalalata ma Ia ma liligi mai Lona alofa ma Lona agalelei ia i tatou. O le finagalo loloto o le Atua ia toe faalelei tagata uma ma ia. O le mafuaaga lena na ia auina mai ai lona atalii e toatasi, o Iesu, le Atamu mulimuli, e maliu mo agasala a tagata ina ia faamagaloina i tatou ma toe faalelei ma le Tama ma toe aumaia e avea ma fanau pele a le Atua.

saunia e John Ross Schroeder