O tatou aʻoaʻoina le faaleleiga lautele?

O nisi tagata fai mai o le Trinity theology e aʻoaʻoina le lautele o tagata, o lona uiga o le manatu e faaolaina tagata uma. Aua e le afaina pe lelei pe leaga, salamo pe leai, pe na te taliaina pe faafitia Iesu. Ma e leai se seoli foi. 

E lua oʻu faigata i lenei mau, o se sese:
Mo le tasi mea, o le talitonu i le Tolutasi e le manaʻomia ai se tasi e talitonu i le toe faʻaleleia lautele. E leʻi aʻoaʻoina e le faifeʻau Suiselani lauiloa o Karl Barth le lautele o le lalolagi, e leʻi aʻoaʻoina foi e le aufailotu o Thomas F. Torrance ma James B. Torrance. I le Grace Communion International (WKG) matou te aʻoaʻoina mataupu faalelotu o le Tolutasi, ae le o le faaleleiga lautele. O la matou upega tafailagi a Amerika o loʻo taua i lalo: Universal Reconcalelei o se manatu sese e faapea i le iʻuga o le lalolagi o agaga uma o tagata, agelu ma temoni o le a faʻaolaina e le alofa tunoa o le Atua. O nisi o tagata lautele e oʻo lava i le talitonuga o le salamo i le Atua ma talitonu ia Iesu Keriso e le manaʻomia. Ua teʻena e tagata lautele le aʻoaʻoga o le Tolutasi, ma o le toʻatele o tagata e talitonu i le faʻaleleiga o le lalolagi, o ni Unitarians.

Leai se faʻamalosia sootaga

I le faatusatusa atu i le faaleleiga lautele, o loo aoao mai e le Tusi Paia e na o Iesu Keriso e mafai ona faaolaina ai (Galuega a le Au Aposetolo. 4,12). E ala iā te ia, o lē ua filifilia e le Atua mo i tatou, ua filifilia ai tagata uma. Ae i le iʻuga, e lē faapea ai o le a talia e tagata uma lenei meaalofa mai le Atua. E naunau le Atua i tagata uma ina ia salamo. Na ia faia tagata ma togiolaina i latou mo se mafutaga ola ma ia e ala ia Keriso. E le mafai lava ona faamalosia se mafutaga moni!

Matou te talitonu na auala mai ia Keriso le Atua na faia ai se mea lelei ma talafeagai mo tagata uma, e oʻo lava ia i latou e leʻi talitonu i le tala lelei seʻia latou feoti. Tusa lava foi, i latou e teʻena le Atua ona o a latou lava filifiliga e le faʻaolaina. O tagata faitau ma le mafaufauina le Tusi Paia latou te iloaina i le taimi o le suʻesuʻega o le Tusi Paia, e le mafai ona tatou faʻateʻaina le ono salamo tagata uma ma o le mea lea o le a maua ai le meaalofa a le Atua o le faʻaola. Peitai, o tusitusiga paia e le talitonuina ma mo lenei mafuaʻaga matou te le o faʻamaoni i lenei mataupu.

O le isi faʻafitauli e tulaʻi mai o lenei:
Aisea e tatau ai i le ono mafai ona faʻaolaina tagata uma ona faʻaosofia uiga le lelei ma tuʻuaiga o aʻoaʻoga sese? E oʻo lava i le talitonuga o le uluaʻi ekalesia sa leʻo faʻamautuina le talitonuga i seoli. O upu faʻatusatusa i le Tusi Paia o loʻo talanoa i le afi, o le pogisa tele, o le uio ma le gagau o nifo. Latou te fai ma sui o le setete e tupu pe a leiloa se tagata e faʻavavau ma ola i se lalolagi na ia vavaeʻeseina o ia lava mai lona siʻosiʻomaga, ma tuʻuina atu o ia lava i le manaʻoga o lona lava manatu faapito ma le malamalama i le mafuaʻaga o le alofa uma, lelei ma le upu moni teʻena.

A e faʻauiga faʻatusa i nei upu faʻatusa, e taufaʻamataʻu lava. Peitaʻi, o faʻataʻitaʻiga e leʻo faʻauigaina e avea ma upu moni; ua naʻo se faʻamoemoe e fai ma sui o vaega eseʻese o se autu. Peitai, e ala atu ia i latou e mafai ai ona tatou iloa o Seoli, pe i ai pe leai, e le o se nofoaga e i ai. O le i ai o se naunautaiga manaʻo ia tagata uma poʻo tagata ola pe o le a faʻaolaina ma e leai se tasi e tatau ona puapuagatia i faʻasalaga o Seoli e le otometi lava ona avea se tagata o se heretic.

O le ā le Kerisiano e lē manaʻo i tagata uma na soifua mai ina ia salamō ma tofo i le leleiga faamagalo ma le Atua? O le manatu faapea o le a suia tagata uma e le Agaga Paia ma o le a faatasi i le lagi o se manatu manaomia. Ma o le mea tonu lava lena e finagalo i ai le Atua! E finagalo o ia ia liliu atu tagata uma iā te ia ma lē mafatia i āuga o le teena o lana ofo o le alofa. O loo moomoo i ai le Atua ona o lona alofa i le lalolagi ma mea uma o iai: “Aua ua faapea lava ona alofa mai o le Atua i le lalolagi, ua ia au mai ai lona Atalii e toatasi, ina ia le fano se tasi e faatuatua ia te ia, a ia maua e ia le ola e faavavau.” (Ioane. 3,16). Ua uunaia i tatou e le Atua ia alolofa atu i o tatou fili e pei ona alofa o Iesu lava ia ia Iuta le Sekara, o lē na faalataina o ia, i le Talisuaga Mulimuli.3,1; 26) ma auauna atu ia te ia i luga o le satauro (Luka 23,34) alofagia.

Loka mai totonu?

Peitaʻi, e lē o faamautinoa mai e le Tusi Paia o le a talia e tagata uma le alofa o le Atua. Na ia lapatai mai foi e mafai e nisi tagata ona teena le ofo a le Atua mo le faamagaloga ma le faaolataga ma le taliaina e sau faatasi ai. Peitaʻi, e faigatā ona talitonu o le a faia e se tasi se filifiliga faapena. Ma e sili atu foʻi ona faigatā ona teena e se tasi le ofo o se faiā alofa ma le Atua. E pei ona tusia e CS Lewis i lana tusi The Great Divorce: “Ou te talitonu ma le iloa lelei i se auala patino o tagata malaia o ni tagata fouvale ia e manumalo e oo i le iuga; ua lokaina faitotoa o seoli mai totonu.”

Le finagalo ole Atua mo tagata uma

Universalism e le tatau ona malamalama sese i le tulaga o le lautele poʻo le lalolagi lautele o le aoga o mea na faia e Keriso mo i tatou. E ala ia Iesu Keriso, Le ua filifilia e le Atua, ua filifilia tagata uma. E ui e le o lona uiga e mafai ona tatou faʻapea saogalemu o tagata uma o le a mulimuli ane taliaina lenei meaalofa mai le Atua, tatou mautinoa mautinoa faʻamoemoe i ai.

Na tusi le aposetolo o Peteru: “E le faatuai mai e le Alii le mea na folafolaina, faapei o le manatu o isi e faatuai; ae e onosai o ia iā te outou, e lē finagalo foʻi ia fano se tasi, a ia salamō tagata uma” (2. Pita 3,9). Na faia e le Atua mea uma e mafai ona ia laveaʻiina i tatou mai puapuaga o seoli.

Ae i le iʻuga o le a le solia e le Atua le filifiliga malamalama na faia e i latou o loʻo teena lona alofa ma liliu ese mai ia te ia. Aua ina ia le amanaʻiaina o latou mafaufauga, finagalo ma loto, na ia manaʻomia e toe faʻaleaogaina o latou tagata soifua ma le foafoaina. Afai na ia faia lenei mea, o le a leai ni tagata e mafai ona taliaina le sili ona taua meaalofa a le Atua o le alofa tunoa - o se olaga ia Iesu Keriso. Na foafoaina e le Atua tagata soifua ma laveaʻiina i latou ina ia latou maua se fesoʻotaʻiga moni ma ia ma e le mafai ona faʻamalosia lena sootaga.

E le o lotogatasi uma ma Keriso

E lē o faanenefuina e le Tusi Paia le eseesega i le va o le tagata talitonu ma le lē talitonu, ma e lē tatau foʻi ona tatou faia. Pe a tatou faapea atu ua faamagaloina tagata uma, ua faaolaina e ala ia Keriso, ma ua toe faalelei ma le Atua, o lona uiga e ui ina o i tatou uma o ni a Keriso, ae e lē o tagata uma o loo iai i le sootaga ma ia. E ui ina toe faalelei e le Atua tagata uma ia te ia, ae e le o tagata uma ua taliaina lena faaleleiga. O le mafuaaga lena na faapea mai ai le aposetolo o Paulo, “Aua sa ia Keriso le Atua, ua na faalelei le lalolagi ia te ia, ma le le faitaulia o a latou agasala ia te i latou; O lenei, o sāvali i matou a Keriso, auā o le apoapoa‘iga a le Atua e ala ‘iā te i matou; o lea ua matou ole atu ai nei mo Keriso: Ia outou lelei ma le Atua!” (2. Korinito 5,19-20). O le mea lea tatou te lē faamasinoina ai tagata, ae e taʻu atu iā i latou o le leleiga ma le Atua na faia e ala iā Keriso ma ua avanoa e fai ma ofo mo tagata uma.

O lo tatou popolega e tatau ona avea o se molimau ola e ala i le tuufaasolo atu o le Tusi Paia upu moni e uiga i le amio a le Atua - o ona manatu ia ma lona agaalofa mo i tatou tagata - i lo tatou siosiomaga. Matou te aʻoaʻo atu le tulafono uma-o loʻo aofia ai Keriso ma le faʻamoemoe mo le faʻalelei ma tagata uma. Ua taʻu mai e le Tusi Paia le finagalo o le Atua lava ia mo tagata uma ina ia o mai ia te ia i le salamo ma talia lana faamagaloga - o se moomooga foi tatou lagonaina.

saunia e Joseph Tkach